ÜÇÜNCÜ KISIM
PARTİ TEŞKİLATIMERKEZ TEŞKİLATIBÜYÜK KONGREMadde 11- Büyük Kongre, Partinin en üst karar ve denetim organı olup seçilmiş ve doğal üyelerden oluşur.
Seçilmiş ÜyelerMadde 12- İl kongrelerince seçilen ve toplamı Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının iki katı kadar olan delegelerdir. Büyük kongre il delege sayısı, teşkilat başkanlığı tarafından belirlenir ve MKYK tarafından onaylandıktan sonra il başkanlıklarına bildirilir.
Büyük kongrenin delege tespiti, sayısı, seçilme usul ve yöntemi çıkarılacak
delege yönetmeliğinde gösterilir.
Doğal Üyeler ve Onur ÜyelerMadde 13- Doğal üyeler; Parti Genel Başkanı, MKYK ile Merkez Disiplin Kurulu Üyeleri ve partili bakanlar, milletvekilleri ve kurucular kurulu üyeleridir. Büyük kongrenin doğal üyeleri il kongrelerinde delege seçilemezler. Büyük kongre onur üyelerinin kimlerden oluşacağı, nitelikleri ve sayıları hakkında karar verme yetkisi MKYK’ya aittir. Ancak delegelik sıfatları
olmadıkça oy kullanamazlar.
Görev ve YetkilerMadde 14- Genel Başkanı, MKYK ve merkez disiplin kurulunun asıl ve yedek üyelerini gizli oyla seçmek,Parti teşkilatının bütün birimleri ve her türlü parti faaliyeti ve parti politikası hakkında karar vermek, Partinin tüzük ve programında değişiklik yapmak, partinin gelir ve gider kesin hesabını kabul veya reddetmek, MKYK’yı ibra etmek, Kanunlar, parti tüzük ve programı çerçevesinde toplumu ve devleti ilgilendiren konularla kamu faaliyetleri ve parti politikası hakkında genel nitelikte olmak şartıyla temenni veya bağlayıcı kararlar almak, Partinin kapanmasına, başka bir partiyle birleşmesine, böylece hukuki varlığı sona erecek partinin mallarının tasfiye veya intikal şekline dair kararlar vermek, Kanun ve tüzükte yer alan sair hususları karara bağlamak.
Olağan Toplantı ve GündemMadde 15- Büyük kongre, Parti Genel Başkanı veya yetkilendireceği MKYK üyelerinden biri tarafından usulüne uygun yoklama yapıldıktan sonra yeterli çoğunluk sağlanmışsa açılır. Büyük kongrenin yer, gün ve saati ile gündemi MKYK tarafından belirlenir. Bu kurul iki yıldan az, üç yıldan fazla olmamak üzere büyük kongreyi toplamak zorundadır. Büyük kongrenin yeri, zamanı ve gündemi ile ilk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa ertesi gün yapılacak ikinci toplantının yeri, zamanı ve gündemi en az 15 gün önce il başkanlıklarına ve gerekli güvenliğin sağlanması için de mülki idare amirliğine bildirilir. Büyük kongre üyelerini gösterir delege listesi ile toplantının yer, zaman, gündemi ve çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci toplantıya dair hususlar, kongre tarihinden en az 15 gün önce iki nüsha olarak yetkili
seçim kuruluna bildirilir. Yetkili seçim kurulunca onaylanan listeler kongre tarihinden en az 7 gün önce genel merkez binasında ilan edilir. İlan süresi 3 gündür. İtirazlar ilan süresi içinde yapılır ve hâkim tarafından incelenen itirazlar en geç iki gün içinde kesin olarak karara bağlanır. Büyük kongrenin toplantı yeter sayısı üye tam sayısının salt çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa, ikinci toplantıda yeter sayısı aranmaz. Karar yeter sayısı ise hazır bulunan üyelerin salt çoğunluğudur.
Açılış Konuşması ve Görüşmeler (SPK m. 14/son)Madde 16-Büyükkongrede divanın teşekkülünden sonra açılış konuşması için Parti
Genel Başkanına söz verilir. Akabinde MKYK’nın faaliyet raporu okunur.
Görüşmeler, gündemdeki sıraya göre yapılır.
Parti
tüzük ve programına aykırı olmayan bir konunun gündeme alınması, gündem
değişikliği veya gündemdeki sıranın değiştirilmesi kongrede bulunan
delegelerin en az yüzde beşinin imzalı teklifleri, gündemin okunması
işlemi tamamlanmadan önce divan başkanlığına ulaştırılmak kaydıyla
görüşmeye açılır ve yapılacak oylama sonucuna göre karara bağlanır.
Görüşmeler söz isteği sırasına göre yürütülür. Ancak Genel Başkana ve MKYK üyelerine öncelik verilir.
Parti
tüzük ve programlarında değişiklik yapılmasına ilişkin olan veya parti
politikalarını ilgilendiren tekliflerin karara bağlanması için, bu
tekliflerin Genel Başkan, MKYK veya büyük kongre delegelerinin en az
yüzde beşi tarafından önerilmiş olması gerekir.
Kanunlar,
parti tüzük ve parti programı çerçevesinde toplumu ve devleti
ilgilendiren konularla kamu faaliyetleri konularında karar alınmasına
dair teklifleri karara bağlamak için büyük kongrede hazır bulunan
üyelerin üçte biri tarafından önerilmiş olması gerekir. Bu teklifler
büyük kongrece seçilecek bir komisyonda görüşüldükten sonra, komisyon
raporuyla birlikte incelenir ve karara bağlanır.
MKYK’nın kesin hesap raporları görüşülüp karara bağlanmadan organ seçimlerinin oylamasına geçilemez.
Adaylık ve SeçimMadde 17 -Seçilme yeterliliğine sahip ve partiye kayıtlı her üye, her organa aday
olabilir. Ancak aynı kişi, aynı anda farklı organlara aday olamaz. Aksi
takdirde ilk adaylıkları dışındaki adaylıkları geçersizdir.
Seçim kurulu başkanı, yeterli nitelik ve sayıda seçim sandık kurulu oluşturur.
Büyük
kongre delegelerinin yüzde on beşinin noterde veya divan başkanlığınca
görevlendirilecek üyelerin gözetiminde imzalayacakları yazılı önerileri
ile genel başkanlığa aday olunabilir.
Genel Başkan seçimi dışındaki seçimler aynı anda ve birlikte yapılır.
Olağanüstü Toplantı (SPK m. 14/6)Madde 18-Genel Başkanın veya MKYK’nın lüzum göstermesi veya büyük kongre
üyelerinin en az yüzde yirmi beşinin noter onaylı yazılı istemi
üzerine olağanüstü toplantı yapılır.
Gündem, daveti yapan organca hazırlanır ve gündem dışında başka konu görüşülemez.
MKYK, çağrı tarihinden 45 gün içinde olağanüstü toplantıyı yapar.
Tutanaklar ve İtiraz (SPK m.21/9, 10,11)Madde 19-Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanakla tespit edilip seçim
sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanır. Tutanakların bir
örneği seçim yerinde asılmak suretiyle ilan edilir. Kullanılan oylar ve
diğer belgeler, tutanağın bir örneği ile birlikte üç ay süre ile
saklanmak üzere seçim kurulu başkanlığına verilir.
Seçimin
devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden
itibaren iki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar hâkim
tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.
Hâkim,
seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırı
uygulama nedeniyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde bir aydan
az ve iki aydan fazla bir süre içinde olmamak üzere seçimlerin
yenileneceği tarihi tespit ederek partiye bildirir. Belirlenen günde
yalnız seçim yapılır.
GENEL BAŞKAN (SPK m. 15)Madde 20-Parti Genel Başkanı, büyük kongrece gizli oyla ve üye tam sayısının
salt çoğunluğuyla seçilir. İlk iki oylamada sonuç alınamazsa üçüncü
oylamada en çok oy alan seçilmiş sayılır. Genel Başkan, en çok üç yıl için seçilir.
Divan
başkanlığına yapılan adaylık başvuruları ilan edilir. Birden fazla aday
varsa her aday için farklı renklerdeki oy pusulaları kullanılır.
Büyük
kongre gündeminin seçimler maddesinde öncelikle Genel Başkan seçimi
yapılır. Genel Başkan, seçimi tamamlanmadan diğer organ seçimlerine
geçilemez.
Görev ve YetkilerMadde 21-Genel Başkan, partiyi temsil eder.
Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla parti adına dava açma ve taraf olma yetkisine sahiptir.
MYK üyelerinin belirlenmesi veya görevden alınması için MKYK’ya teklifte bulunur.
Merkez Yürütme Kurulu üyeleri arasında görev dağılımı ve değişikliği yapar.
Disiplin
kurulları hariç tüm parti organlarının doğal başkanı olarak
gerektiğinde bu organları toplantıya çağırır ve parti birimleri
arasında uyumu sağlar.
Gerektiğinde danışman tayin eder.
Her türlü parti faaliyetlerini takip ve kontrol eder.
Genel Başkan yardımcılarına veya Genel Sekretere yetki devrinde bulunabilir.
Kanun, tüzük ve mevzuatın kendisine yüklediği diğer görevleri yapar.
Genel Başkanlığın Boşalması (SPK m.15)Madde 22-Genel Başkanlığın herhangi bir nedenle boşalması hâlinde, büyük kongre
toplanıncaya kadar, MKYK partiyi temsil yetkisini kendi içinden
seçeceği bir üyeye tevdi eder ve en geç 45 gün içinde büyük kongreyi
toplantıya çağırır.
MERKEZ KARAR VE YÖNETİM KURULU (SPK m. 16)Çalışma EsaslarıMadde 23- MKYK,
Genel Başkan dâhil büyük kongrede seçilen 45 asıl ve 20 yedek üyeden
oluşur. Üyeliğin boşalması hâlinde, sırasına göre yedek üyelerden biri
çağrılır ve boşalan üyenin süresini tamamlar.
MKYK
en az ayda bir toplanır. Toplantının gündemi en az üç gün önce üyelere
bildirilir. Genel Başkan veya MKYK üye tam sayısının 1/3’ ünün talep
etmesi halinde olağanüstü toplantı yapılır.
MKYK,
Genel Başkanın bulunmadığı zamanlarda resmî öncelikli sıraya göre Genel
Başkan yardımcısının başkanlığında toplanır. MKYK toplantılarına
partinin TBMM grup başkan vekilleri çağrı üzerine katılabilir ancak oy
kullanamazlar.
Toplantı
yeter sayısı üye tam sayısının salt çoğunluğu, karar yeter sayısı ise
toplantıya katılanların salt çoğunluğudur. Gizlilik kararı alınmadığı
takdirde oylamalar açık yapılır. Eşitlik hâlinde Genel Başkanın
katıldığı görüş kabul edilir.
Mazeretsiz üst üste üç toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer.
Görev ve YetkilerMadde 24-Teşkilatları kurmak, görevden almak, görevden alınanların yerine yenilerini atamak,
Genel
Başkanın teklifi üzerine MYK’nın üye sayısını azaltmak, artırmak, yeni
görev alanları ihdas etmek veya iş bölümünü değiştirmek,
İl ve ilçe teşkilatlarında organların üye sayısını kanuni sayıdan az olmamak üzere artırmak veya azaltmak,
Çalışmalarda
etkinliği sağlamak ve üyelerin bilgi düzeyini yükseltmek için komisyon,
ofis ve eğitim programları oluşturmak ve uygulamak,
Tüm
seçimlerde seçim mekanizmasını tanzim, sevk ve idare etmek. Partinin
amaçlarına uygun taşınır ve taşınmaz mal alımına, satımına,
işletilmesine, mevcut varlıklar üzerinde her türlü ayni veya
borçlandırıcı hak oluşturmasına karar vermek,
Büyük kongreye sunulacak bilançoyu, kesin hesap raporunu, bütçeyi ve genel faaliyet raporunu hazırlamak,
Zorunlu
sebepler dolayısıyla büyük kongrenin toplanamadığı hâllerde, partinin
hukuki varlığına son verilmesi, tüzük ve programının değiştirilmesi
dışındaki bütün kararları almak,
Yeni
durumlar karşısında gerekli kararları almak, tüzük, program ve büyük
kongre kararlarını uygulamak, kanun ve tüzüğün verdiği bütün görevleri
yerine getirmek.
MERKEZ YÜRÜTME KURULUÇalışma EsaslarıMadde 25-MYK; Genel Başkan, Genel Başkan yardımcıları ve genel sekreter- den
oluşur. TBMM grup başkan vekilleri MYK toplantılarına çağrılabilir.
Grup başkan vekilleri söz alır, öneride bulunabilir ancak oy
kullanamazlar.
Genel başkan hariç, MYK üyeleri Genel Başkanın teklifi üzerine MKYK üyeleri arasından belirlenir.
Genel Başkanın bulunmadığı hâllerde resmî öncelikli sıraya göre Genel Başkan Yardımcısı kurula başkanlık eder.
MYK haftada en az bir defa toplanır. Genel Başkan MYK’yı uygun gördüğü zamanlarda toplantıya çağırabilir.
Kurul
üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Tam sayısının salt
çoğunluğu ile karar alınır. Eşitlik hâlinde Genel Başkanın katıldığı
görüş kabul edilir.
Mazeretsiz olarak üst üste üç olağan toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer.
MYK
üyeleri, Genel Başkanın teklifi üzerine MKYK’nın vereceği kararla veya
MKYK’nın güven oylaması ile değiştirilebilir. Güvensizlik için üye tam
sayısının 2/3 çoğunluğu gerekir.
Genel
Başkan hariç, MYK üyeliği ile hükümet üyeliği aynı kişide birleşmez.
MYK’nın çalışma usul ve esasları Genel Başkanlıkça çıkarılacak yönerge
ile belirlenir.
Görev ve YetkilerMadde 26- MYK, partiyi MKYK kararları doğrultusunda sevk ve idare eder.
Partinin
bütün teşkilat ve birimlerinin çalışmasında uyum ve iş birliğini sağlar
ve teşkilat içi eğitim programlarını gerçekleştirir.
MKYK’nın
gündemini hazırlar. Parti tüzüğü ve MKYK kararları çerçevesinde
belirlenen takvime göre kongreleri yaptırır. Partinin TBMM grubu ve
partili hükümet üyeleri ile Genel Merkez arasındaki koordinasyonu
sağlar.
Tüzükte
verilen görev ve yetkilerin dışında da gerekli her türlü karar ve
tedbirleri alabilir ve MKYK’ dan aldığı yetkiye dayanarak, MKYK
yetkisindeki bütün konularda kararlar alıp uygulayabilir.
İş BölümüMadde 27- Genel
başkan yardımcıları Genel Başkana yardımcı olmak üzere büyük kongre
sonrasında Genel Başkanın teklifi ile MKYK üyeleri arasından
belirlenir. Genel Başkan yardımcılarının görev ve faaliyet alanları ile
sorumlulukları Genel Başkanlıkça belirlenir.
Genel
başkan yardımcılarının bakacakları iş ve faaliyet alanları Genel Başkan
tarafından çıkaracak yönergede gösterilir. Genel Başkan yardımcıları;
1- Siyasi ve hukuki işlerden sorumlu genel başkan yardımcısı
2- Teşkilattan “ “ “ “
3- Seçim işlerinden “ “ “ “
4- Tanıtım işlerinden “ “ “ “
5- Dış ilişkilerden “ “ “ “
6- Yerel Yönetimlerden “ “ “ “
7- ARGE ve Ekonomik işlerden “ “ “ “
8- Halkla ilişkilerden “ “ “ “
9- Mali ve idari işlerden “ “ “ “
ve Genel Sekreter şeklinde görevlendirme yapılır.
Genel SekreterMadde 28-Genel Sekreter, Genel Merkez yazışmalarını yürütür. Genel evrak
kayıtlarının tutulduğu birim olarak partinin yazışma ve haberleşme
işlemlerini yürüterek tüm resmî yazışmaları yapar.
MKYK ve MYK toplantı tutanaklarını düzenler. Kararları zapta geçirir, imza edilmelerini sağlar ve uygulamalarını takip eder.